Prawo konsumenckie

Domniemywa się, że brak zgodności towaru z umową, który ujawnił się przed upływem dwóch lat od chwili dostarczenia towaru, istniał już w momencie jego dostarczenia. To jedna z istotnych regulacji, która znacząco ułatwia konsumentowi proces reklamacji towaru.

Przedmiotowe domniemanie uregulowane zostało w przepisie art. 43c ust. 1 ustawy o prawach konsumenta. Brzmienie tego przepisu jest następujące: przedsiębiorca ponosi odpowiedzialność za brak zgodności towaru z umową istniejący w chwili jego dostarczenia i ujawniony w ciągu dwóch lat od tej chwili, chyba że termin przydatności towaru do użycia, określony przez przedsiębiorcę, jego poprzedników prawnych lub osoby działające w ich imieniu, jest dłuższy. Domniemywa się, że brak zgodności towaru z umową, który ujawnił się przed upływem dwóch lat od chwili dostarczenia towaru, istniał w chwili jego dostarczenia, o ile nie zostanie udowodnione inaczej lub domniemania tego nie można pogodzić ze specyfiką towaru lub charakterem braku zgodności towaru z umową.

Dzięki temu domniemaniu, sytuacja konsumenta jest bardziej korzystna w procedurze reklamacji. Wystarczy bowiem, że zgłosi on reklamację i wskaże na niezgodność towaru z umową, bez dowodzenia, że za niezgodność odpowiada sprzedawca. W praktyce bowiem przepis ten przerzuca ciężar dowodu z konsumenta na sprzedawcę. Jeśli konsument stwierdzi wadę towaru w ciągu dwóch lat od jego zakupu, nie musi udowadniać, że wada ta istniała już w chwili, gdy dostarczono mu towar. Ustawodawca zakłada, że tak właśnie było.

Sprzedawca może jednak to domniemanie wzruszyć, przeprowadzając przeciwdowód. Zgodnie z brzemieniem ww. przepisu, to na sprzedawcy spoczywa obowiązek udowodnienia, że wada powstała po dostarczeniu towaru konsumentowi, np. w wyniku niewłaściwej eksploatacji towaru przez konsumenta, uszkodzenia mechanicznego czy nieprawidłowej konserwacji. Sprzedawca musi więc wykazać, że w momencie dostarczenia towar był zgodny z umową. Może posłużyć się np. dokumentami, z których wynika, że konsument osobiście odebrał towar, dokładnie go zbadał i nie stwierdził żadnych uszkodzeń.

Domniemanie nie znajdzie też zastosowania, gdy nie da się go pogodzić ze specyfiką towaru lub charakterem braku zgodności towaru z umową. Zazwyczaj może to dotyczyć towarów o niskiej trwałości, jak kwiaty czy artykuły spożywcze.