„Należyta ostrożność” w kontekście wykroczenia z art. 86 KW

Dla odpowiedzialności z art. 86 KW konieczne jest nie tylko ustalenie, że sprawca swoim zachowaniem spowodował zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Niezbędne jest również ustalenie, iż nie zachował przy tym „należytej ostrożności”.

Zgodnie z art. 86 § 1 KW, kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu, nie zachowując należytej ostrożności, powoduje zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym, podlega karze grzywny. Na stronę przedmiotową wykroczenia z ww. przepisu składają się zatem dwa elementy: niezachowanie należytej ostrożności i jej skutek w postaci zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Tymczasem we wnioskach o ukaranie kierowanych do sądu bądź w samych orzeczeniach sądowych obwinionemu zarzuca się czasami jedynie spowodowanie zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Brak jest wskazania, jakoby obwiniony nie zachował należytej ostrożności. W takiej sytuacji obwinionemu nie można skutecznie przypisać popełnienia czynu z art. 86 § 1 KW, bo nie zostały spełnione w sposób kumulatywny dwie przesłanki określone w tym przepisie.

Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 29 kwietnia 2003 r. (sygn. III KK 61/03), „dla odpowiedzialności z art. 86 KW konieczne jest ustalenie, że sprawca nie zachował „należytej ostrożności”, a więc takiej, jaka była wymagana w danej sytuacji. Każdy uczestnik ruchu drogowego jest obowiązany do zachowania ostrożności, czyli do postępowania uważnego, przezornego, stosowania się do sytuacji istniejącej na drodze.”

Tożsame stanowisko przyjął m.in. Sąd Okręgowy w Gliwicach w wyroku z dnia 9 stycznia 2018 r. (sygn. VI Ka 1008/17), stwierdzając, że „na podstawie art. 86 § 1 KW odpowiedzialność ponosi ten, kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu, nie zachowując należytej ostrożności, powoduje zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Tymczasem nawet oskarżyciel publiczny kierując do sądu wniosek o ukaranie obwinionego za popełnienie wykroczenia z art. 86 § 1 KW nie wskazywał, by spowodował on zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym nie zachowując należytej ostrożności. Opis czynu zarzucanego obwinionemu naprowadzał jedynie, w jaki sposób i w jakich okoliczności obwiniony miał spowodować wspomniane zagrożenie. Nie wynikało z tego jeszcze, że najechanie tramwajem na lewy bok stojącego częściowo na torowisku samochodu, za kierownicą którego zasiadał oskarżyciel posiłkowy, było efektem nie zachowania należytej ostrożności przez obwinionego jako prowadzącego wspomniany pojazd szynowy”.