Niedochodzenie przez JST należności cywilnoprawnych, których kwota nie przekracza 100 zł
Dochodzenie należności cywilnoprawnych jest co do zasady obowiązkiem jednostki samorządu terytorialnego oraz jej jednostek organizacyjnych. W określonych prawem okolicznościach możliwe jest jednak odstąpienie od tego obowiązku.
Wyjątek wyrażony został w art. 59a ust. 1 ustawy o finansach publicznych. Zgodnie z tym przepisem, organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego może, w drodze uchwały, postanowić o niedochodzeniu należności o charakterze cywilnoprawnym przypadających jednostce samorządu terytorialnego lub jej jednostkom organizacyjnym wymienionym w art. 9 pkt 3, 4 i 13, których kwota wraz z odsetkami nie przekracza 100 zł, a w przypadku należności z tytułu rekompensaty, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych – jeżeli jej kwota jest równa świadczeniu pieniężnemu w rozumieniu tej ustawy albo większa od tego świadczenia.
Ewentualne niedochodzenie przez JST lub jej jednostki organizacyjne (np. samorządowy zakład budżetowy) należności cywilnoprawnych, o których mowa wyżej, możliwe jest zatem w przypadku podjęcia, np. przez radę gminy lub sejmik województwa, stosownej uchwały o niedochodzeniu tych należności. A contrario, jeżeli taka uchwała nie została podjęta, JST lub jej jednostka organizacyjna nie może odstąpić od obowiązku dochodzenia należności, nawet jeśli kwota jest niewielka.
W tym miejscu należy wskazać, że niedochodzenie należności o charakterze cywilnoprawnym stanowi czyn naruszający dyscyplinę finansów publicznych, o ile łączna wartość niedochodzonych należności przekroczy w danym roku budżetowym kwotę minimalną, o której mowa w art. 26 ust. 3 ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych.
Warto dodać, że kompetencja organów stanowiących JST nie dotyczy należności powstałych w związku z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych ustawami oraz programów, projektów i zadań finansowanych m.in. z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej.